[C0035] Ikarus 260.04 #2373 jako Hydrobus Politechniki Łódzkiej

Sekcja:	Ciekawostki
Kategoria:	Ciekawostki i informacje

2373 NA POLITECHNICE ŁÓDZKIEJ
Ex-mpk'owski Ikarus 260.04 stojący na terenie Politechniki Łódzkiej, wykorzystywany do badań jako Hydrobus.

Ikarusa 260.04 #2373 wyprodukowano i dostarczono do łódzkiego MPK w 1983 roku. Przydzielono go do zajezdni Helenówek, gdzie 10 października 1983 wpisano na stan z numerem rejestracyjnym LDB 232K. Podczas eksploatacji w MPK wóz służył tylko na jednej zajezdni, obsługując głównie linie zgierskie.

W roku 1991 zakończył on służbę liniową, aby rozpocząć inną służbę - służbę rozwojowi nauki i techniki. W dniu 30 marca 1991 roku skreślono go ze stanu MPK i trafił na Politechnikę Łódzką, gdzie zaadaptowano go do roli Hydrobusa. Odtąd należy do Instytutu Pojazdów Politechniki Łódzkiej i odpowiednio zmodernizowany służył do badań nad innowacyjnym przeniesieniem napędu.

Autobus posłużył jako prototyp pojazdu z hydrostatycznym układem napędowym, który posiada m.in. możliwość odzyskiwania energii kinetycznej pojazdu podczas hamowania oraz jakościową i ilościową redukcję spalin, a także zwiększenie trwałości silnika i hamulców.

W autobusie tradycyjny układ przeniesienia zastąpiono układem hydraulicznym. Z normalnej wersji napędu pozostawiono silnik spalinowy i most napędowy, a skrzynię biegów i wał napędowy zastąpiono pompą hydrauliczną i zbiornikami - akumulatorami hydraulicznymi. Silnik spalinowy połączony jest z pompą i pracuje bądź na biegu jałowym bądź na większych obrotach, pompując przez pompę płyn, który kierowany jest do zbiorników. Następnie płyn przez skomplikowany system zaworów sterujących kierowany jest do silnika hydraulicznego. Silnik ten jest pompą działającą na odwróconej zasadzie - najprościej ujmując działa on tak jakby pompę napędzała ciecz, a nie pompa pompowała ciecz. Dalej energia przekazywana jest do kół. Całość realizowana jest w płynny sposób od prędkości zerowej do maksymalnej, czyli bez konieczności zmian biegów jak w klasycznym rozwiązaniu.

Jak wykazała eksploatacja autobusów DAB 11-0860S (na zdjęciu poniżej) takie rozwiązanie przeniesienia napędu ma mniejszą sprawność niż mechaniczne i niesie za sobą większe straty niż przenoszenie poprzez koła zębate. Zużycie paliwa jest prawie połowę większe niż w tradycyjnych autobusach. Wady tego rozwiązania sprawiają, że nie wprowadza się na szerszą skalę tego innowacyjnego układu przeniesienia napędu.

Z zewnątrz oprócz napisów nic nie zdradza specjalnego przeznaczenia autobusu. Górna część wozu nadal jest kremowa, dół podmalowano minią. Na burcie widnieją napisy: HYDROBUS, INSTYTUT POJAZDÓW POLITECHNIKA ŁÓDZKA oraz REXROTH - nazwa producenta urządzeń zastosowanych w prototypie.

W środku pojazdu zamontowano urządzenia pomiarowe, ale ogólny wystrój nie zmienił się. Na oknach i kabinie widnieją oznaczenia, i opisy wozu liniowego MPK z przełomu lat 80. i 90.

Więcej wiedzy technicznej na temat owego prototypu można znaleźć m.in. w opracowaniu prof. dr hab. inż. Zbigniewa Pawelskiego "Modelowanie i obliczanie napędu hydrobusu" [PDF], w którym jednak błędnie podano, że prototyp zbudowano w oparciu o miejski autobus Ikarus 266.

Zdjęcia: Łukasz Stefańczyk, Mateusz Januszewski, Marcin Wnukowicz. Pomoc i informacje: Jacek Pudło, plik hydrobus.pdf zlinkowany powyżej